Wielkopolska, obszar o bogatej historii i licznych wpisach w kronikach dziejów Polski, może pochwalić się również ważną rolą w historii Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Bogarodzicy. To właśnie na tych pięknych terenach miały swój początek korzenie zgromadzenia, zajmującego się szerzeniem wiary i służbą ludziom ubogim i potrzebującym. To tutaj narodziła się idea zakonu, której rozwój przyczynił się do nauki o wartości posługi dla bliźnich i wspierania potrzebujących duchowej wsparcia.
Początek Zgromadzenia Sióstr Służebniczek związany jest z figurą założyciela ks. Edmund Bojanowski (1814-1871), który urodził się w Grabonogu na terenie Wielkopolski. Wiedziony głęboką religijnością i miłością do bliźnich, ks. Edmund zdecydował się na utworzenie zgromadzenia zakonnego, mającego na celu pomoc najbardziej potrzebującym. Inspiracją dla niego była postać Maryi, Matki Bożej – służebnicy Pańskiej.
Początki zakonne sięgają czasów młodości ks. Bojanowskiego, ktory od 1842 roku zaangażował się w opiece nad chorymi, starcami, sierotami oraz kształcenie ubogiej ludności wiejskiej. Pierwsze wspólnoty Służebniczek zaczęły powstawać aby spotkać te potrzeby i już kilka lat później, w 1850 roku, powstała pierwsza oficjalna placówka Zgromadzenia Sióstr Służebniczek – Dom Sióstr Służebniczek w Pleszewie.
Na przestrzeni kolejnych lat zgromadzenie gwałtownie rozwijało się na terenie Wielkopolski i nie tylko. W kolejnych dziesięcioleciach zakon rozszerzył swoje oddziały poza granicami Polski działając w Niemczech, Czechach czy nawet na terenach dalekich misji takich jak Boliwia czy Zambia. W dzisiejszych czasach Zgromadzenie Sióstr Służebniczek jest międzynarodową wspólnotą posługującą Bogu i ludziom zarówno na polu wsparcia duchowego, jak i udzielania pomocy materialnej oraz edukacji.
Warto zaznaczyć także, że misja zakonu została dostrzeżona przez polski Kościół – błogosławionego ksiedza Edmunda Bojanowskiego beatyfikano jako patrona dzieła charytatywnego w 1999 roku.
Dziełem Zgromadzenia Sióstr Służebniczek są przede wszystkim domy opieki, przedszkola, szkoły, poradnie”Calista”, warsztaty terapeutyczne czy schroniska dla młodzieży. Zgromadzenie Sióstr Służebniczek można także spotkać w różnych środowiskach takich jak hospicjum, wiezienie czy eparafia bądź misje zagraniczne.
Historia zgromadzenia na ziemi wielkopolskiej stanowi więc jeden z piękniejszych epizodów w dziejach polskiego Kościoła i duchowieństwa. To tutaj, w sercu Polski narodziła się idea zakonu założonego przez błogosławionego ksędza Edmunda Bojanowskiego, którego posłannictwo oraz wzorce troski o bliźnich funkcjonują w codziennym życiu Sióstr Służebniczek do dziś.
Również w Polsce przez wieki działały liczne zgromadzenia zakonne i duchowe, które prowadziły niezwykle cenną działalność na rzecz lokalnych społeczności. Wśród nich szczególne miejsce zajmuje Zgromadzenie Sióstr Służebniczek Bogarodzicy – nieco mniej znane, ale równie ważne zgromadzenie, które swoje początki miał na ziemi wielkopolskiej. W niniejszym artykule przybliżymy historię tego zgromadzenia oraz jego najważniejsze etapy.
1. Początki na ziemi wielkopolskiej
Pierwsze wzmianki o Zgromadzeniu Sióstr Służebniczek Bogarodzicy pochodzą z XVII wieku. Za twórcę Zgromadzenia uważa się błogosławionego Edmunda Bojanowskiego, który urodził się w 1814 roku w wielkopolskiej miejscowości Grabonóg. Aby odpowiedzieć na potrzeby społeczne ówczesnej Polski, założył on zgromadzenie zakonne, którego celem była opieka nad ubogimi i sierotami.
2. Zakładanie domów zgromadzenia
Pierwszy dom Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Bogarodzicy powstał właśnie w Grabonogu w 1850 roku. W ciągu następnych kilkudziesięciu lat zgromadzenie bardzo szybko się rozwijało, tworząc kolejne placówki na terenie Polski oraz poza jej granicami – m.in. w Niemczech, a później również w Ameryce Północnej.
3. Zatwierdzenie zgromadzenia przez Kościół
Mimo że zgromadzenie prowadziło swoją działalność już od wielu lat, dopiero w 1907 roku, za pontyfikatu papieża Piusa X, zostało oficjalnie zatwierdzone przez Kościół katolicki. Następnie jego konstytucje zostały zatwierdzone przez Stolicę Apostolską w 1920 roku. Od tego momentu Zgromadzenie Sióstr Służebniczek Bogarodzicy stało się pełnoprawnym zgromadzeniem zakonnym działającym w Kościele katolickim.
4. Okres wojen i zmagania z komunizmem
Okres I i II wojny światowej oraz późniejsze lata powojenne były trudnym czasem dla Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Bogarodzicy, gdyż musiało ono zmagać się zarówno z represjami ze strony okupantów nazistowskich (którzy przekształcili niektóre domy zgromadzenia na więzienia lub obozy pracy), jak i represjami ze strony komunistycznych władz Polski Ludowej, które prześladowały Kościół i zgromadzenia zakonne. Wiele sióstr zginęło bądź było więzionych przez obie te reżimy, lecz zgromadzenie przetrwało te trudne czasy.
5. Rozwój zgromadzenia po 1989 roku
Po upadku komunizmu w Polsce Zgromadzenie Sióstr Służebniczek Bogarodzicy zaczęło się ponownie rozwijać. Obecnie zgromadzenie prowadzi działalność nie tylko na terenie Polski, ale także poza granicami naszego kraju. Siostry angażują się w pomoc ubogim i potrzebującym, prowadzą ośrodki wychowawcze, szkoły, domy dziecka oraz domy pomocy społecznej.